Καλλιτέχνες που αντιστάθηκαν στη STAZI

Οι φωνές των αντιφρονούντων: Τέχνη στην Ανατολική Γερμανία 1976-1989

Το «πνεύμα» (καλλιτεχνική ελευθερία) και η «δύναμη» (ένα καταπιεστικό καθεστώς) «συγκρούονταν» για περισσότερα από σαράντα χρόνια στην Ανατολική Γερμανία. Από τη μια μεριά οι ελεύθεροι στο πνεύμα καλλιτέχνες και από την άλλη η στάζι.

Peter Herrmann

Μπορεί στην Ουγγαρία, την Πολωνία, την Τσεχοσλοβακία η υπόγεια τέχνη να υπήρξε πιο ριζοσπαστική, αλλά οι έξω από τις γραμμές του συστήματος καλλιτέχνες διώχθηκαν εξίσου –και ίσως περισσότερο- σκληρά από το καθεστώς της Λαϊκής «Δημοκρατίας» της Γερμανίας. Βέβαια η Underground τέχνη πίσω από το τείχος του Βερολίνου μοιάζει συντηρητική – προτεσταντική σε σχέση με αυτή των άλλων χωρών της κομμουνιστικής Ευρώπης.

Via Lewandowsky

Η έκθεση «Gegenstimmen. Kunst in der DDR 1976–1989 – Οι φωνές των αντιφρονούντων: Τέχνη στην Ανατολική Γερμανία 1976-1989» που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την περίοδο στο Martin-Gropius-Bau στο Βερολίνο παρουσιάζει μεγάλο μέρος της Underground τέχνης της Ανατολικής Γερμανίας. Έργα που έχουν να κάνουν με τη ζωή των πολιτών, με τη στρατικοποίηση του κράτους και της καθημερινότητας. Από τη μια μεριά οι ουτοπικές υποσχέσεις της εξουσίας και από την άλλη η σκοτεινή πλευρά της με στερήσεις, αστυνομοκρατία, εμπόδια στη ζωή των μη υπάκουων, συρματοπλέγματα, φυλακίσεις, το αυτί, το μάτι και το σιδερένιο χέρι της στάζι.

Αφετηρία της έκθεσης είναι το 1976 χρονιά που απελάθηκε ο πιο δημοφιλής τραγουδιστής εκείνη την περίοδο στην Ανατολική Γερμανία, Wolf Biermann. Ο διωγμός του γέννησε ένα νέο μεγάλο κίνημα αντιφρονούντων στους καλλιτέχνες και διανοούμενους.

Τρίπτυχο: «Κτήνη εναντίον Ανθρώπων»

Hans-Hendrik Grimmlings

Peter Graf

Στην έκθεση επίσης αναδεικνύονται και οι νόρμες και αισθητικοί κανόνες που υπαγόρευε η στάζι στους εικαστικούς δημιουργούς. Τέχνη χωρίς κριτική, αιχμές, υπονοούμενα και μηνύματα. Το καθεστώς πρότεινε κυρίως τοπία, νεκρές φύσεις και παραγγελίες. Βέβαια δεν ήσαν λίγοι οι καλλιτέχνες που προσπαθούσαν να περάσουν την αισθητική τους και τα μηνύματα τους μέσα από τα τοπία και τις νεκρές φύσεις. Αλλά  δεν είναι και λίγοι οι καλλιτέχνες που για το λόγο αυτό φυλακίστηκαν.

Cornelia Schleime

Καλλιτέχνες της έκθεσης: Sibylle Bergemann, Joachim Böttcher, Micha Brendel, Hans Brosch, Manfred Butzmann, Hartwig Ebersbach, Christiane Eisler, Anatol Erdmann, Lutz Fleischer, Thomas Florschuetz, Michael Freudenberg, Lutz Friedel, Else Gabriel, Rainer Görß,  Eberhard Göschel, Wasja Götze, Peter Graf, Hans-Hendrik Grimmling, Sabina Grzimek, Bernd Hahn, Klaus Hähner-Springmühl, Angela Hampel, Volker Henze, Peter Herrmann, Sabine Herrmann, Veit Hofmann, Petra Kasten, Ralf Kerbach, Klaus Killisch, Jörg Knöfel, Andreas Küchler, Michael Kunert, Verena Kyselka, Mark Lammert, Helge Leiberg, Via Lewandowsky, Walter Libuda, Frank Maasdorf, Ute Mahler, Werner Mahler, Peter Makolies, Yana Milev, Oskar Manigk, Otto Manigk, Erhard Monden + Eugen Blume, Bert Papenfuß + Ronald Lippok, A.R. Penck, Oscer Pioppi, Steffen Reck, Robert Rehfeldt, Ruth Rehfeldt, Stefan Reichmann, Reinhard Sandner, Jürgen Schäfer, Wolfram Adalbert Scheffler, Hans Scheib, Hans Scheuerecker, Hanns Schimansky, Christine Schlegel, Cornelia Schleime, Gil Schlesinger, Bernd Schlothauer, Annette Schröter, Hans-Joachim Schulze, Frank Seidel, Reinhard Stangl, Matthias Stein, Gabriele Stötzer, Strawalde (Jürgen Böttcher), Gudrun Trendafilov, Joachim Völkner, Trak Wendisch, Jochen Wermann, Karin Wieckhorst, Michael Wirkner, Reinhard Zabka. Επιμελητής της έκθεσης είναι ο Christoph Tannert.

 Martin-Gropius-Bau 16 Ιουλίου – 26 Σεπτεμβρίου

Jochen Wermann

Gabriele Stötzer

Peter Herrmann

Lutz Friedel

Jürgen Schäfer

http://www.art22.gr/%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%AD%CF%87%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AC%CE%B8%CE%B7%CE%BA%CE%B1%CE%BD-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%AC/